RPA - Kazernes van Elsene - Usquare

Beschrijving

Usquare.brussels, de site van de Kazernes van Elsene ligt in de buurt van de campussen van de Université libre de Bruxelles (ULB) en de Vrije Universiteit Brussel (VUB), op het kruispunt van belangrijke lijnen van het openbaar vervoer. De site bezit een groot reconversiepotentieel dat zich leent om er een open, gemengde, universitaire en internationale wijk te ontwikkelen.

De strategie voor stedelijke inrichting, die wordt uitgewerkt in een Richtplan van Aanleg (RPA), geeft een nieuwe bestemming aan de gehele voormalige rijkswachtschool (of de voormalige kazernes van Elsene) die een oppervlakte beslaat van 3,9 ha in het hart van Elsene. Die ontwikkeling zal deze bijzondere wijk nieuw leven inblazen en het uitzonderlijke patrimonium ervan opwaarderen door het op inclusieve en duurzame wijze een nieuwe bestemming te geven.

De doelstellingen van dit nieuwe plan zijn de volgende:

• Een nieuwe gemengde wijk ontwikkelen met wooneenheden voor gezinnen en studenten, net als toegankelijke ruimten met collectieve voorzieningen.
• Een nieuwe ontmoetingsruimte creëren voor de bewoners van de omliggende wijken. Verschillende voorzieningen en openbare ruimten, toegankelijk voor iedereen, worden voorzien, zoals een nieuw park van 2.000 m². Hiermee behoort het afgesloten en exclusieve karakter van de kazernes definitief tot het verleden.
• Innovatie en academische uitmuntendheid concreet gestalte geven. Het universitaire leven op de site wordt opengesteld via onderzoekseenheden en voorzieningen, zoals het FabLab.

De gedeelde ambities van alle stakeholders bestaan er bijgevolg in:

• De architectuur van de site tot zijn recht laten komen door een respectvolle stedenbouwkundige behandeling en innovatie. De kenmerken van de voormalige rijkswachtschool blijven behouden en dienen als kader voor talrijke gebruiksmogelijkheden, om er nieuw leven in te blazen.
• Duurzame ontwikkeling, milieu- en landschappelijke kwaliteit belichamen. De reconversie van de site geeft concreet gestalte aan de transitie van de stad, waar spaarzaam wordt omgegaan met grondstoffen en een optimale levenskwaliteit voor de gebruikers en bewoners tot stand komt zonder daarbij de toekomst in gevaar te brengen.
• Voorbeeldige mobiliteit aanmoedigen. Het merendeel van de verplaatsingen gebeurt te voet of per fiets binnen de site, of in de nabijheid ervan door beroep te doen op één van de vele mogelijkheden met het openbaar vervoer. Daarnaast krijgt het concept van de “stad op korte afstanden” op deze site vorm door het voorzien van een functionele gemengdheid. Hierbij voorziet men in verschillende behoeften zonder dat men zich hoeft te verplaatsen.

Deze ontwikkelingen volgen op het grote succes van de tijdelijke bezetting See-U. Doel van deze overgangsbeheerfase was om de deuren van deze historische plaats voor het grote publiek open te stellen en dat sinds april 2019.

Voorgeschiedenis

Voorgeschiedenis

December 2017: Een eerste openbare informatievergadering vond plaats op 13 december 2017 en bracht een honderdtal omwonenden samen.

2018: Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is eigenaar van de site geworden.

Mei 2018: De regering geeft aan perspective.brussels de opdracht een ontwerp van RPA uit te werken.

Juni 2018: Twee openbare informatievergaderingen vonden plaats op, respectievelijk, 4 en 5 juni, overeenkomstig artikel 3 §4 van het besluit van 3 mei 2018 betreffende het informatie- en participatieproces voor het publiek voorafgaand aan de uitwerking van de ontwerpen van de richtplannen van aanleg.

December 2018: Het ontwerp van RPA werd in 1ste lezing goedgekeurd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.

Februari - april 2019: Van 6 februari tot 8 april 2019 werd het ontwerp van RPA voorgelegd in het kader van een openbaar onderzoek in de gemeenten Elsene en Etterbeek.

Lente 2019: De site wordt geopend voor het publiek (evenementen en tijdelijk gebruik met See-U).

November 2019: De Gewestelijke Ontwikkelingscommissie (GOC) heeft haar advies verleend betreffende het ontwerp van RPA.

Juli 2020: Het RPA werd in 2de lezing goedgekeurd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering.

November 2020: Het RPA wordt in 3de en laatste lezing goedgekeurd door de Brusselse Hoofdstedelijke Regering. Het treedt in werking 15 dagen na de bekendmaking ervan in het Belgisch Staatsblad.

De regering heeft de operationele uitvoering ervan toevertrouwd aan de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (msi.brussels).

Documenten

De volgende documenten zijn beschikbaar:

• Het Richtplan van Aanleg (RPA): informatief luik en strategisch & regelgevend luik
• Het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot goedkeuring van het RPA
• Het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering tot aanwijzing van de ambtenaren die belast zijn met het verslag over de opvolging van de noemenswaardige effecten op het milieu van de uitvoering van het RPA
• De evaluatie van de milieu-impact (Diagnose, Milieueffectenrapport en Niet-technische samenvatting)

In overeenstemming met de artikelen 30/7 alinea 4 en 30/11 van het Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening, zal een verslag gemaakt worden van de opvolging van de voornaamste milieueffecten bij het uitvoeren van het Richtplan van Aanleg, opdat eventuele corrigerende maatregelen geïdentificeerd en uitgevoerd kunnen worden.
Dit verslag wordt om de 5 jaar, vanaf de goedkeuring van het RPA, overgedragen aan het Brussels Hoofdstedelijk Parlement en gepubliceerd op de website van perspective.brussels. De praktische modaliteiten van deze opvolging, van toepassing op het huidig RPA, worden gespecifieerd door het Besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijke Gewest en gelijktijdig goedgekeurd.